Gücümüzü Birleştirmemiz gerekiyor

Gücümüzü Birleştirmemiz gerekiyor

-Asker, Rusya Federasyonunda günümüzde yürütülen devlet politikasının bir ana yönü yurtdışında yaşayan soydaşlarımızla güçlü ilişkiler geliştirilmesi üzerine. Başkanlığını yürüttüğün komite bu konuda ne gibi çalışmalar yapıyor?

– Adıge Cumhuriyeti 2009 yılından itibaren yurtdışında yaşayan soydaşlarımızla ilişkilerin geliştirilmesine yönelik olan programı kullanıyor. Programın gerçekleştirilmesi için 2013 yılında bütçeden 981 bin ruble ayrıldı.

Bu para sayesinde Uluslarası İnternet projesi ‘Book 2’ ile Çerkesce’yi internete yerleştirebildik. Tarihi topraklarına dönen soydaşlarımızın vatanlarını sevmeleri ve geri dönenlerin basında yeterli derecede sözkonusu edilmesi için ‘ Atalarımızın toprağı. Geçmiş ve gelecek arasında’ isimli bir yarışma düzenledik. Üç başlıkta başarılı olanlar tespit edildiler.

Yurtdışında yaşayan soydaşımız gençlerin buraya daha fazla gelmeleri, yaşamımızı, kültürümüzü tanımaları konularına eğiliyoruz. 2013 yılında Türkiyeden gelen gençlerden oluşmuş grup, 26 ağustos – 8 eylül tarihleri arasında cumhuriyetimizdeydi. Soydaşımız gençler kültür, eğitim, turizm vb. çeşitli etkinliklere iştirak ettiler.

‘Resimlerle Çerkesce’ isimli bir sözlük yayınladık. Bu sözlükte Çerkescenin yanısıra, Rusca, İngilizce, Türkçe kelimelerde yer alıyor. Bu kitap yurtdışında yaşayan Çerkes gençlerinin dilimizi öğrenmesine hizmet ediyor. Bunun yanısıra yurtdışında yaşayan soydaşlarımızın yazdıkları şeyleri Zekoşnığ dergisinde de yayınlamalarına yardımcı olduk. Türkiye’de doğmuş olan yazar Hulusi Üstün’ün ‘Reyhanlı-Reyhaniye’ isimli hikayesinin Çerkesce tercümesi ile Ürdünlü bilim adamı Çerkes Ansiklopedisi’nin yazarı Muhammed-hayr ile yapılan sohbet adını andığımız derginin 2013 yılı dördüncü sayısında yayınlandı.

Adıge Cumhuriyetinin toprakları ve burada yaşayanları daha iyi tanımaları için televizyon materyalleri hazırlanması ve bunların Çerkeslerin yaşadığı ülke basınlarına, onlara elektronik ortamda temin edilmesi için radyo televizyon kurumu ‘Adıgeya’ tarafından vatanına dönmüş olan soydaşlarımızı konu alan ‘ Hayırla buyurun’ isimli program yapıldı.

Yüksek okullarda öğrenim gören yurtdışından gelmiş soydaş öğrencilerin vatanı, Adıgeyde yaşayan ulusların gelenek göreneklerini tanımalarını sağlamak amaçlı olarak Adıge Cumhuriyeti Milli Müzesine götürüldüler.

Yurtdışında yaşayan soydaşlarımızla olan ilişkilerin pekiştirilmesi için şöylesi çalışmalarda yaptık; Yurtdışından Gelmiş Soydaşlarımızın Yaşama Adaptesi Merkezi, ‘Vatana dönenlerin adaptasyon evi’, ‘Vatana dönenlere yardım vakfı’ gibi STK’larla  8 Mart, 23 Şubat,  Zafer Bayramı, Cumhuriyet gazetesi Adıge Mak’ın 90. kuruluş yıldönümü, Adıge Xabzesine uygun kutlanan yeniyıl etkinliği, Kafkas savaşında canını yitirenleri anma günü, Vatana dönenler Günü, Cumhuriyet bayramı vb. günlerde vatana geri dönmüş olanların katılımı sağlandı.

Vatana geri dönenlerin yaşama adaptelerine ilişkin konulara, Adıge cumhuriyetine göç eden soydaşlarımızın karşısına çıkan sorunların çözümü konusunda komitemiz devamlı surette çalışıyor. Geri dönenlerin karşılaştıkları sıkıntıları öğrenmek için komiteye onlar davet ediliyorlar. 2013 yılında komitemize farklı konularda 240 soydaşımız müracaat etti. Adıge Cumhuriyeti devlet kurumlarından ‘Geri dönenlerin Adaptasyonu Merkezi’  soydaşlarımızın hukuksal statülerinin belirlenmesine yönelik 340 kadar evrak hazırladı.

Parlementomuzda Yurtdışından gelecek olan yatırımcılar hakkında, daha fazla yatırımcının cumhuriyetimize çekilmesini sağlayacak aktlar kabul edildi.

Geçtiğimiz yıl komitemiz AC Başbakanı Kumpıl Murat ile Kaffed ve Türkiyede yaşayan çerkes işadamlarını biraraya getirdi. Bu toplantıda Cumhuriyetimiz Ticari Projeleri’ne ilişkin bilgiler onlara verildi.

Yurtdışında yaşayan dil öğrenmek isteyen soydaşlarımız için kitaplar basmayı planlıyoruz. Ürdünde yayın yapmakta olan Nart-TV ile aramızdaki sanatsal işbirliğini geliştirmek istiyoruz. Cumhuriyetimiz edebiyat dergisi Zekoşnığ’da yurt dışında yaşayan soydaşlarımızın yazdıkları yazıları yayınlayacağız. Yurt dışında yaşayan soydaşlarımız bu konularda yürütülen devlet politikalarına ilişkin sorularına yanıtları Komitemizin sitesinde bulabilirler.

– Suriyede doğup büyümüş olan Çerkeslerden bu son iki yıl içerisinde Adıgey’e geri dönenleri hakkında insanlar neler düşünüyor?

– Altını çizmek istediğim şey Suriyede doğup yetişmiş olup Adıgey’e geri dönenlere ‘Göçmen’ gözü ile bakılmadığıdır. Komitemizin yaptırdığı sosyal niteliklere sahip anket sonuçları da bunu kanıtlıyor. Suriyeden gelmiş olan soydaşlarımız atalarının dilini, gelenek-göreneklerini, kültürlerini korumayı becerdiler. Aralarından bazıları Çeraşe Tembot, Meşbaş’e İshak’ın eserlerini çerkesce olarak okuyorlar. Onlar Milli Müze, Çerkes Tiyatrosu vb. gerçekleştirilen etkinliklere, cumhuriyetimizde yürütülen kültürel faaliyetlere iştirak ediyorlar. Onlarca yıl süren ülkemiz ile Suriye arasındaki iyi ilişkileri de göz önünde bulundurmak gerekir. Suriyedeki Çerkesler  milli gelenek-görenekleri korumuş olmalarının yanısıra Rusyadaki kültür hakkında da bilgisiz sayılmazlar. Dini ele alacak olursak zaten her iki tarafta islam dini üzerine. Bu yüzden onlar ayrı-farklı denilecek durum ortada yok.

Bunun yanısıra altını çizmek istediğim bir başka hususta Suriyeli çerkesler yabancı bir ülkeye gelmediler, burası onların atalarının toprakları. Suriyeden gelmiş olan soydaşlarımızın sülale isimlerini basın aracılığıyla yayınlamış olmamız da cumhuriyetimiz yaşayanlarınca memnuniyetle karşılandı. Akrabalar birbirlerini bulmaya başladılar. Ev-araç bulmalarında mülk edinmelerinde çoğu kez akrabaları onlara yardımcı oluyor.

– Günümüzde Türkiye’de bulunan Suriyeli 170 Çerkes’in Rusyaya göç etmek istediklerine dair haberler internet üzerinde çeşitli sitelerde yayınlandı. Böylesi bir istekle size müracaat eden oldu mu, bu konuya nasıl bakıyorsunuz?

– Öncelikli olarak Rusya Federasyonunun Suriyeli Çerkeslerin buraya göç etmeleri için gerekli tüm hukuki olanaklara sahip olduğunu belirtmek istiyorum. ‘Yurtdışında yaşayan memlekettaşlarımıza dair Rusya Federasyonunun yürüttüğü devlet Politikasına ilişkin’, ‘Mültecilere ilişkin’, ‘Zorunlu göç etmek zorunda kalanlara dair’, ‘Yabancı ülke vatandaşları ve vatandaşlığa sahip olmayanların Rusya Federasyonu Göçmen Sırasına alınmasına ilişkin’ isimli Federal kanunlar, ‘ Geçici süreliğine Rusya Federasyonuna sığınmak isteyenlere dair’ Rusya Federasyonu Hükümeti kararnamesinde bunlar belirlenmiş oalrak yer alıyor.

İkincil olarak belirtmek istediğim şey ise Rusya federasyonunun yürürlükte olan kanunlarınca Rusya Federasyonuna göç etmeyi şahısların her birinin kendi arzusu ile gerçekleştirmesi gerektiğidir.

Gerçektende Suriyeden gelmiş olan soydaşlarımızın önüne  şimdi sorunlar çıkıyor. Fakat bu sorunlardan bazıları çözümlenebilecek sorunlar. Örneğin Yurt dışından gelmiş olana Rusya federasyonunda yaşama izni evrağı çeşitli sebeplerden dolayı verilememiş oldu, ama Suriyede savaş sürdüğü müddetçe Rusya’dan ayrılamıyorlar da. İşe böyleleri belirli süre için Rusya federasyonuna sığınabilme olanağına sahipler.

Rusya federasyonun göç işleri ile alakalı yürürlükte olan hukuki uygulamalarına dair evrakları bilgilendirici materyalleri Çerkeslerin yaşadıkları ülkelerin dillerine çevirttirdik ve soydaşlarımıza ait Sivil Toplum Kuruluşlarına ilettik.

İki yıl içerisinde Suriyeden Rusya ülkesine Adıgeye 600 kişi göç etti. Onların arasında Suriyedeyken bize yazarak onları getirmemizi isteyenler de vardı.  Onlar kanunlara uygun olarak hareket ettiler. Bu konularda Cumhuriyetimiz ve cumhuriyetimizde bulunan federal kurumların (Rusya Göçmen işleri Federal Kurumu Adıgey Şubesi)nin büyük faydası geldi.

– Asker Suriyeden gelmiş soydaşlarımızn belirli bir yerde yaşamalarının sağlanması konusunda neler yapılıyor?

– Suriyeden gelen Çerkeslerin  belirli bir yerde yaşamalarının sağlanması, onlara iş bulunması, yaşayacakları konutların temin edilmesi gibi konularla  ilgilenen  Adıge Cumhuriyeti Başı Thakuşıne Aslan’ın talimatı ile kurulmuş olan bir komisyon var. Günümüz itibariyle pek çok sorun çözülmüş oldu. 2013 yılında komisyonun aldığı kararlar çerçevesinde  Adıge Cumhuriyeti Tarım bakanlığınca çifçilere destek olunarak hizmet sektörünün geliştirilmesine ilişkin bir seminer Tehutemıkuaye Rayonuna bağlı Penehes köyünde verildi. Geri dönmüş olan iki aile kendi arzuları ile köye yerleştiler. Söz konusu bakanlık bu konuda onlara maddi yardımda bulundu. Suriyeden gelmiş olan soydaşlarımız bu gün cumhuriyetimizin bütün yerel idarelerine yerleşmiş olarak yaşıyorlar. Penehes’te yaşayanlara halkın verdiği destekle evler yapılıyor. Bunun yanısıra Suriyeden gelmiş olan ailelerden bazıları Mefehable’de evler yapmak istiyorlar.

Aramıza katılmak üzere gelmiş soydaşlarımız bizlere yük olmak istemiyorlar. Mühendis,teknisyen, ziraatçi, dizayener, programcı, inşaatçı vb. işlerde çalışıyorlar, işçilik tezgahtarlık yapıyorlar. Son olarak açık açık belirtmek istediğim şey;  Devlet idarecileri, işci kollektifleri, sivil toplum kuruluşları ve cumhuriyet yaşayanları güçlerini biraraya getirmemiş olsalardı aramıza geri dönmüş olan soydaşlarımıza destek olamazdık.

Çeviri; AÇUMIJ Hilmi    

http://www.adygvoice.ru/newsview.php?uid=13993